Blog Quà tết
Phong tục ngày mùng 1 tết mở cửa đón lộc
Ngày mùng 1 Tết, còn được gọi là ngày đầu tiên của năm mới theo âm lịch, là ngày mang nhiều ý nghĩa về sự khởi đầu mới mẻ và may mắn. Trong số các phong tục ngày Tết, việc mở cửa đón lộc là một trong những nghi lễ không thể thiếu, mang ý nghĩa đón chào tài lộc và vận may vào nhà. Bài viết này songdaymooncake sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về phong tục này, từ ý nghĩa, cách thực hiện cho đến những câu chuyện liên quan.
Menu
Ý nghĩa phong tục mở cửa đón lộc mùng một Tết
Phong tục mở cửa đón lộc vào ngày mùng 1 Tết bắt nguồn từ ý nghĩa “đầu xuôi, đuôi lọt”. Mở cửa đón lộc vào buổi sáng sớm của ngày đầu năm mới là một cách để gia đình mời gọi những điều tốt lành, tài lộc và phúc đức vào nhà.
Người Việt quan niệm rằng, việc mở cửa đón lộc sẽ giúp gia chủ có một năm mới an khang, thịnh vượng và nhiều may mắn. Đây cũng là thời điểm để không khí trong lành và sự sống mới từ thiên nhiên tràn vào, giúp xua tan mọi điều không tốt đẹp của năm cũ.
Thời điểm và cách thức mở cửa đón lộc vào ngày mùng 1 tết
Thời điểm mở cửa đón lộc và cách thức thực hiện là hai yếu tố quan trọng trong phong tục đón lộc vào ngày mùng 1 Tết. Để mở cửa đón lộc vào ngày đầu năm mới mang lại may mắn, gia chủ cần chú ý đến thời điểm và cách thức sau đây:
Thời điểm mở cửa đón lộc
a, Ngay sau giao thừa:
Đây là thời điểm phổ biến để mở cửa đón lộc, diễn ra vào lúc 12 giờ đêm, khi năm cũ vừa qua đi và năm mới chính thức bắt đầu. Mở cửa ngay sau giao thừa không chỉ đón tài lộc mà còn giúp xua đuổi tà ma, khởi đầu năm mới đầy may mắn.
b, Sáng sớm ngày mùng 1:
Một số gia đình chọn mở cửa đón lộc vào sáng sớm ngày mùng 1, đặc biệt là vào lúc mặt trời mọc. Đón ánh nắng đầu tiên của năm mới mang ý nghĩa tượng trưng cho khởi đầu rạng rỡ, với hy vọng một năm mới tràn đầy ánh sáng và năng lượng tích cực.
c, Giờ Hoàng Đạo:
Nếu gia chủ muốn cẩn thận hơn, họ có thể lựa chọn mở cửa đón lộc vào giờ hoàng đạo, được tính toán theo âm lịch và phong thủy. Các giờ hoàng đạo thường được các chuyên gia phong thủy gợi ý trước Tết, và tùy thuộc vào từng năm mà giờ tốt để mở cửa có thể thay đổi.
Cách thức mở cửa đón lộc
a, Mở rộng cửa chính và cửa sổ:
Gia chủ mở cửa chính và các cửa sổ lớn của nhà để đón không khí trong lành và ánh sáng vào nhà. Việc này giúp lưu thông khí và mang lại sự thoáng đãng, đồng thời mở đường cho may mắn và tài lộc tràn vào.
b, Thắp hương trên bàn thờ tổ tiên:
Khi mở cửa, gia chủ thường thắp hương trên bàn thờ để mời ông bà tổ tiên về ăn Tết cùng gia đình. Lễ cúng này là một cách tỏ lòng kính trọng và cầu mong sự phù hộ từ tổ tiên cho gia đình một năm mới an khang, thịnh vượng.
Chuẩn bị mâm cỗ cúng:
Gia chủ thường chuẩn bị một mâm cỗ đơn giản hoặc đầy đủ, tùy theo phong tục địa phương. Mâm cỗ có thể bao gồm bánh chưng hoặc bánh tét, hoa quả, trà, rượu, và các món ăn truyền thống. Sau khi cúng xong, gia đình cùng nhau thưởng thức để chào đón năm mới.
Trang trí nhà cửa với câu đối, hoa mai, hoa đào:
Trong ngày Tết, nhiều gia đình Việt Nam trang trí nhà với các vật phẩm mang ý nghĩa may mắn như câu đối đỏ, hoa mai, hoa đào. Mở cửa và để những vật phẩm này trang trí ngay trước cửa nhà giúp thu hút năng lượng tốt và xua đuổi tà khí.
Tạo không khí rộn ràng bằng nhạc Tết và pháo (nếu được phép):
Để tạo không khí vui tươi, gia đình có thể bật nhạc Tết hoặc (ở nơi được phép) đốt pháo. Việc này giúp tăng thêm sự rộn ràng và vui vẻ, mang lại sự phấn khởi cho cả gia đình.
Dùng nến và đèn sáng trong nhà:
Để tạo ra bầu không khí ấm áp, gia chủ có thể thắp đèn sáng trong nhà, đặc biệt là đèn bàn thờ. Ánh sáng biểu tượng cho sự khai mở và hướng tới tương lai tốt đẹp.
Cúng thần Tài và Thổ Công:
Nếu có ban thờ thần Tài và Thổ Công, gia chủ cũng có thể thắp hương và cúng dâng lễ vật để đón lộc từ các vị thần bảo hộ, cầu mong một năm mới với nhiều tài lộc, may mắn và sự che chở.
Một số lưu ý khi mở cửa đón Lộc
Không mở cửa quá lâu: Một số gia đình có quan niệm rằng mở cửa quá lâu có thể làm “thoát lộc” ra ngoài. Vì thế, sau khi làm lễ, họ thường đóng cửa lại để giữ cho tài lộc ở lại trong nhà.
Chú ý giữ an toàn khi thắp hương và đốt pháo:
Khi thực hiện phong tục này, cần chú ý đến an toàn, đặc biệt là khi sử dụng lửa hoặc đốt pháo. Điều này giúp đảm bảo rằng không khí Tết không bị gián đoạn bởi các sự cố không mong muốn.
Phong tục mở cửa đón lộc trong các vùng miền khác nhau
Mặc dù mỗi vùng miền có những đặc điểm khác nhau trong cách đón lộc vào ngày đầu năm. Nhưng chung quy lại, phong tục mở cửa đón lộc mang ý nghĩa đón nhận may mắn, tài lộc và sự bình an cho gia đình trong suốt cả năm. Điều này thể hiện rõ nét văn hóa, phong tục truyền thống lâu đời của người Việt, với mong muốn một năm mới an khang, thịnh vượng và đầy niềm vui.
Miền Bắc:
Ở miền Bắc, việc mở cửa đón lộc diễn ra ngay sau giao thừa, khi năm cũ vừa qua đi và năm mới chính thức bắt đầu. Gia đình miền Bắc rất coi trọng nghi lễ này, thường chuẩn bị trang trí nhà cửa và bày biện bàn thờ tổ tiên một cách kỹ lưỡng. Một số điểm đặc trưng trong phong tục mở cửa đón lộc ở miền Bắc:
Người miền Bắc thường mở cửa đón lộc ngay sau giao thừa, cùng với nghi thức cúng Giao Thừa tại bàn thờ gia tiên và sân nhà. Ở nhiều nơi, người ta còn đốt pháo (nếu được phép) để đón chào năm mới.
Miền Trung:
Người miền Trung, đặc biệt là ở các vùng ven biển, có phong tục mở cửa đón lộc vào sáng sớm ngày mùng 1 Tết, khi ánh nắng ban mai bắt đầu chiếu rọi. Phong tục này không chỉ mang ý nghĩa đón tài lộc mà còn là cách đón nhận luồng khí trong lành, mong ước một năm mới an lành, mưa thuận gió hòa.
Người dân miền Trung cũng thực hiện nghi lễ mở cửa đón lộc. Nhưng tập trung hơn vào việc cúng bái tổ tiên và bày biện bàn thờ một cách trang trọng. Họ chú trọng các loại mâm ngũ quả mang ý nghĩa sung túc, đầy đủ.
Miền Nam:
Người miền Nam có phong tục mở cửa đón lộc từ sáng sớm ngày mùng 1. Cùng với các hoạt động lễ cúng tổ tiên và trang trí nhà cửa. Đối với họ, mở cửa đón lộc không chỉ là việc mời gọi tài lộc vào nhà mà còn là cách để đón nhận sự bình an và cảm giác thư thái trong ngày đầu năm.
Ở miền Nam, người dân có thể mở cửa đón lộc vào sáng sớm ngày mùng 1. Họ thường chuẩn bị mâm cỗ cúng đơn giản hơn, nhưng vẫn đầy đủ các món truyền thống,. Đặc biệt là bánh tét.
Các phong tục liên quan đến đón lộc ngày mùng 1 tết.
Ngoài việc mở cửa đón lộc, ngày mùng 1 Tết còn có các phong tục liên quan:
- Xông đất: Đây là phong tục quan trọng để chào đón người khách đầu tiên đến thăm nhà. Người này được chọn lựa kỹ càng, nhằm mang lại phúc lộc, may mắn cho gia đình trong năm mới.
- Lì xì: Phong tục lì xì dành cho trẻ em và người lớn tuổi, biểu trưng cho lời chúc tốt đẹp về sức khỏe và may mắn.
- Đi chùa đầu năm: Nhiều gia đình Việt Nam còn đi chùa ngày mùng 1 để cầu bình an và phước lành cho cả năm.
Những sai lầm thường gặp khi mở cửa đón lộc ngày mùng 1 Tết
Một số sai lầm thường gặp khi thực hiện phong tục mở cửa đón lộc:
- Mở cửa không đúng thời điểm: Mở cửa quá muộn hoặc quá sớm có thể không mang lại hiệu quả như mong đợi. Gia chủ nên chọn thời điểm giao thừa hoặc sáng mùng 1 để mở cửa đón lộc.
- Không dọn dẹp kỹ càng: Nhà cửa không sạch sẽ trước khi đón năm mới có thể bị xem là không tôn trọng tổ tiên, gây ảnh hưởng đến vận may của gia đình.
- Quá lạm dụng việc đốt nhang hoặc pháo: Việc đốt nhang và pháo nên được thực hiện trong phạm vi an toàn, tránh việc gây ô nhiễm hoặc nguy hiểm.
So sánh phong tục đón lộc và phong tục khác
Phong tục mở cửa đón lộc có nhiều điểm tương đồng với các phong tục đón năm mới khác trên thế giới, chẳng hạn như:
- Trung Quốc: Người Trung Quốc cũng có phong tục mở cửa và đốt pháo để xua đuổi tà ma trong ngày đầu năm mới.
- Nhật Bản: Người Nhật thường làm sạch nhà cửa trước năm mới và mở cửa đón Thần Năm Mới, mang đến sức khỏe và tài lộc.
- Các nước phương Tây: Tại phương Tây, mọi người đón năm mới bằng các nghi thức bắn pháo hoa và tổ chức tiệc tùng để tạo không khí vui tươi.
Câu chuyện và truyền thuyết phong tục mở cửa đón lộc
Trong dân gian Việt Nam, có nhiều câu chuyện và truyền thuyết kể về phong tục mở cửa đón lộc. Một trong những câu chuyện phổ biến là câu chuyện về Thần Tài. Người ta tin rằng Thần Tài sẽ đến thăm từng gia đình vào ngày đầu năm mới, mang đến tài lộc và may mắn cho cả nhà. Vì thế, mở cửa để chào đón Thần Tài cũng là cách để mời gọi phúc lành.
Bài viết này không chỉ giải thích ý nghĩa mà còn giúp bạn hiểu rõ các bước thực hiện phong tục mở cửa đón lộc, cùng với những câu chuyện thú vị xoay quanh ngày đầu năm mới. Hy vọng bạn sẽ có một năm mới đầy phúc lộc và bình an!
Nội dung liên quan:
Hái lộc đầu năm lời chúc may mắn và phát tài
